عوامل هورمونی و بارداری به عنوان عامل خطر بروز سرطان پستان

مقدمه
استروژن و پروژسترون، تحت عنوان هورمون های زنانه شناخته می شوند. این هورمونها علاوه بر نقشهای فیزیولوژیک ضروری، با افزایش خطر بروز برخی از سرطانها نیز مرتبط هستند. تحقیقات نشان داده است که خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان به تماس آنها با هورمونهایی که توسط تخمدانها تولید میشوند (استروژن و پروژسترون) مرتبط است.
عواملی که مدت زمان و یا سطح تماس با هورمونهای تخمدانی را افزایش میدهند و به رشد سلولها کمک میکنند، با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط هستند. این عوامل شامل شروع زودرس قاعدگی، یائسگی دیررس، سن بالاتر در اولین بارداری و نیز عدم وجود سابقه بارداری هستند. در عوض، بارداری و شیردهی که هر دو با کاهش تعداد دورههای قاعدگی خانم ها همراه است، تماس تجمعی افراد با هورمونهای زنانه را کم می کنند و در نتیجه با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط هستند. همچنین بارداری و شیردهی تأثیرات مستقیمی بر سلولهای پستان دارند و باعث تمایز یا بلوغ آنها در راستای تولید شیر میشوند. برخی از محققان این فرضیه را مطرح کرده اند که این سلولهای تمایز یافته مقاومت بیشتری در برابر تبدیل شدن به سلولهای سرطانی دارند.
عوامل مرتبط با بارداری و کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان
برخی از عوامل مرتبط با بارداری با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان در مراحل بعدی زندگی همراه است. زنانی که اولین بارداری کامل خود را در سنین پایین تری انجام می دهند، نسبت به افرادی که در سنین بالاتر باردار می شوند، خطرکمتری برای ابتلا به سرطان پستان خواهند داشت. این کاهش خطر محدود به سرطان پستان با گیرنده هورمونی مثبت است و به نظر نمی رسد بر خطر ابتلا به سرطان پستان با گیرنده منفی هورمونی تاثیرگذار باشد.
خطر ابتلا به سرطان پستان با تعداد فرزندان نیز مرتبط است. زنانی که زایمان نکرده اند، نسبت به آنهایی که پنج فرزند یا بیشتر به دنیا اورده اند، بیش از 5 برابر مستعد ابتلا به سرطان پستان هستند.
عوامل مرتبط با بارداری و افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان
برخی از عوامل مرتبط با بارداری ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند. هر چه یک زن در اولین بارداری خود سن بالاتری داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان پستان در او بیش از افرادی است که در سنین پایین تر زایمان کرده اند. زنانی که در هنگام تولد اولین فرزند خود بیش از 35 سال سن دارند، نسبت به افرادی که هرگز زایمان نکرده اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان هستند. همچنین در برخی مطالعات نشان داده شده است زنانی که به تازگی زایمان کرده اند، به صورت موقت خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند که پس از حدود 10 سال کاهش می یابد. دلیل این افزایش موقت مشخص نیست، اما برخی از محققان بر این باورند که ممکن است به دلیل تاثیر سطوح بالای هورمون ها بر توسعه سرطان ها یا رشد سریع سلول های پستان در دوران بارداری باشد.
آیا سقط جنین با خطر سرطان پستان مرتبط است؟
چند مطالعه گذشته نگر مورد شاهدی در اواسط دهه 1990 نشان دادند که سقط جنین القایی (پایان دادن عمدی بارداری) با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط است. با این حال، این مطالعات، محدودیتهای مهمی داشتند که میتوانست بر نتایج تأثیر بگذارد. مطالعات آیندهنگر که از نظر طراحی دقیقتر هستند و کمتر تحت تأثیر سوگیری قرار میگیرند، هیچ ارتباطی بین سقط جنین القایی و خطر ابتلا به سرطان پستان نشان ندادهاند
آیا درمان ناباروری بر خطر ابتلا به سرطان پستان تاثیر می گذارد؟
زنانی که دچار ناباروری هستند، ممکن است در بازه ای، از داروها جهت درمان این مشکل استفاده کنند. این داروها اغلب به تحریک تخمدان جهت رهاسازی تخمک کمک می کنند و تغییرات موقتی در سطوح خونی استروژن و پروژسترون ایجاد می کنند. استفاده از داروهای هورمونی در درمان ناباروری، نگرانی هایی را در مورد افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان ایجاد کرده است.
آیا قرصهاي ضدبارداري خوراکی، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟
ممكن است خطر سرطان پستان در زناني كه در حال حاضر از قرصهاي ضد بارداري خوراكي استفاده ميكنند يا در طي 10 سال گذشته از قرصهاي ضدبارداري خوراكي استفاده كردهاند، اندكي بالاتر باشد. با اين وجود، 10 سال يا بيشتر بعد از توقف مصرف قرصهاي ضد بارداري خوراكي، افزايش خطر سرطان پستان وجود ندارد. خطر قطعي سرطان پستان در سنين زير 45 سال پايين است. بنابراين حتي اگر يك افزايش خطر نسبي اندكي وجود داشته باشد، موارد بسيار كمي از سرطان پستان با مصرف قرصهاي ضدبارداري خوراكي در اين گروه سني ايجاد خواهد شد. براي خيلي از زنان مزاياي استفاده از قرصهاي ضدبارداري خوراكي ممكن است بر خطرات آن برتري داشته باشد.
آیا درمان جایگزینی هورمونی (HRT) خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟
به دنبال یائسگی، سطوح هورمونهای استروژن و پروژسترون در بدن کاهش می یابد. سطوح پایین هومون ایجاد علائم ناخوشایند از جمله گرگرفتگی و غیره می کند. گاهی افراد جهت کاستن از این علایم از داروهای حاوی هورمون استفاده می کنند. داروهای هورمونی می توانند ترکیبی از استروژن و پروژسترون و یا فقط استروژن باشند.استفاده از این داروها با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه است. مصرفكنندگان این هورمونها كه براي 5 سال يا بيشتر هورمونهاي جایگزین را مصرف میکنند، تقريباً يك خطر بالاي 50% سرطان پستان را نسبت به زناني كه هيچ وقت از آنها استفاده نكردهاند، دارا هستند. داروهای ترکیبی نسبت به داروهایی که فقط حاوی استروژن هستند، ریسک بالاتری برای بروز سرطان پستان ایجاد می کنند. هر چقدر مدت زمان استفاده از درمان های هورمونی بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش می یابد و با قطع درمان و با گذشت زمان، این خطر به تدریج کاهش می یابد
References:
- Uptodate
- Cancer research UK (cancerresearchuk.org)
- National Cancer Institute (cancer.gov)